17 mei

Hormoonschommelingen en angst voor eetbuien

Hormonen angst eetbuienIk wist wel dat hormonen effect hebben, maar zo’n effect dat ze me opeens weer angst konden aanjagen? Na ruim 25 jaar zonder eetbuien, slaat de angst me om het hart. Is het mogelijk dat een eetstoornis terug kan komen? Zijn het hormonen? Is het de overgang? Wat is er met me aan de hand?

.

.

Ik heb net heerlijk gekookt en gegeten. M’n eigen bord staat al in de vaatwasser. Op het fornuis staat nog een wok klaar met een lekkere maaltje voor m’n lief en onze dochter die laat thuis komen en nog wat moeten eten.

Opeens zie ik levendig voor me dat ik met grote handen en al schrokkend de hele inhoud van de pan naar binnen prop. Ik schrik me dood. Word er zelfs een beetje misselijk van. Wat is dit? Zelfs in mijn boulimia-periode vrat ik nooit op deze manier pannen leeg.

.

Pittig van slag

Het beeld beangstigt me. Ik voel een knoop in m’n buik, paniekgevoel, hartkloppingen, angst die me overspoelt. Bang dat ik het daadwerkelijk zou doen. Bang om de controle kwijt te raken. Bang dat boulimia misschien toch terug kan komen en mijn overtuiging dat je 100% kunt herstellen van een eetstoornis misschien toch niet waar zou zijn. Bang dat ik weer down de drain zou gaan. Snel vlucht ik met een kop thee de kamer in. Wat is dit?

Als m’n lief thuis is, vertel ik zo snel mogelijk van mijn beeld en de angst die dit bij me opriep. Dat lucht al op. Maar de dagen daarna ben ik pittig van slag. Ik begrijp het namelijk niet. Ik herken mezelf ook niet meer in deze angst en beelden. Het past niet meer bij me. Meer dan 25 jaar lang heb ik nooit meer gedacht aan een eetbui, geen drang gevoeld, geen angst. En nu dit. De dagen en weken daarna krijg ik zelfs angst voor de angst en durf bijna niet alleen thuis te zijn. Ik durf ook bijna geen koekje, chocola of snack te pakken als ik alleen ben. Uit angst dat ik het slechte pad op zou kunnen gaan.

 

Blijven ademen

Ik besluit niet te gaan vermijden. Moedig zwaai ik steeds m’n lief uit als hij naar z’n optredens gaat. En ik? Ik ga de angst van alleen thuis zijn maar gewoon aan. Zoals ik met alle spannende, ellendige en angstige momenten in mijn leven ook heb gedaan. Ik pak met angst en beven toch iets lekkers als ik daar zin in heb. Blijf me richten op wat ik wel wil en gezonde routines. Gewoon blijven ademen.

Twee maanden lang doorsta ik die angst voor alleen zijn en de onderliggende angst voor de terugkeer van eetdrang en eetbuien. Ik snap er nog steeds niets van. De angst blijft, maar het lukt me redelijk om de angst de angst te laten en te blijven doen wat werkelijk goed voor me is. Leuk is echter anders. Ik herken mezelf werkelijk niet en maak me zorgen. Ik wil erger voorkomen.

 

Zijn het hormonen?

Ik besluit naar de dokter te gaan om te vragen of dit mogelijk ook iets te maken kan hebben met de overgang en hormonen. Ik ben ten slotte boven de 50 en heb al meerdere kwaaltjes die daaruit voort bleken te komen: pijn in spieren, gewrichten en pezen, pijnlijke borsten, opvliegers zowel qua temperatuur als temperament, labiliteit, terugkomend eczeem, stress, etc.

Eigenlijk kan ik alle overgangsklachten prima handelen. Ze komen en ze gaan. Maar die angst voor eetbuien en een mogelijke terugkeer van een eetstoornis, die maken me zo bang. Zeker omdat ik uit recent wetenschappelijk onderzoek weet dat 40 tot 60 jaar een kwetsbare leeftijdsfase is voor het ontstaan of de terugkeer van boulimia en de eetbuistoornis bij vrouwen.

 

Antidepressiva dan maar?

Ik zit bij de dokter. Tranen prikken achter m’n ogen als ik over m’n angst vertel. Ze knikt begrijpend en komt dan met een oplossing: antidepressiva. Huh? Verbouwereerd kijk ik haar aan. Antidepressiva? Ik? Ik ben toch niet depressief? Ik functioneer prima, geniet van m’n werk, m’n familie, m’n leven. Ik vraag of die angst met de overgang te maken kan hebben. Of het niet gewoon een hormoonding is. Ze geeft aan hier te weinig van te weten. Ze heeft geen idee.

Een arts die ik spreek op een symposium over eetstoornissen, zegt pertinent dat het niet hormonaal kan zijn. Het kan hooguit te maken hebben met een verandering van levensfase. Volgens haar is dit een emotie-regulatie-ding vanuit het empty nest syndroom. Ik geloof er niets van. Ik voel dat dit wat anders is. Bovendien weet ik uit mijn praktijk hoeveel cliënten óók worstelen met enorme drang en eetbuien tijdens hun cyclus (PMS). Volgens mij spelen hormonen dus wel degelijk een rol bij eetstoornissen alleen weten artsen dat blijkbaar niet goed.

 

De overgang

Dan komt m’n lief heel lief met een boek over de overgang. Ik lees exact mijn gedachtes: “Ik herken mezelf niet meer” en “Ik ben bang dat ik gek aan het worden ben.” Tranen biggelen over m’n wangen als ik me herken in de verhalen en me bevestigd voel dat angsten, paniek, somberheid en labiliteit absoluut te maken kunnen hebben met de overgang en hormoonschommelingen. Er staat letterlijk: “Nee, hoogstwaarschijnlijk ben je niet depressief, heb je geen burn-out en zit je ook niet in een midlifecrisis. Het zijn de hormonen die je parten spelen doordat je eitjes opraken en aan kwaliteit inboeten, waardoor je hormoonhuishouding uit balans raakt.”

.

Oestrogeen en progesteron levels die in elkaar storten in de overgang.

Oude laatjes gaan open

Ik besluit naar een overgangsconsulente te gaan. Zij pakt gelukkig de hele puzzel. Ze inventariseert mijn klachten en vraagt me het hemd van m’n lijf over opvliegers, eetpatroon, stemming, slaap, alcoholgebruik, gewichtsveranderingen, huid & longen, spieren en gewrichten en nog veel meer. Wat een verademing. Vervolgens pakt ze een papiertje erbij en tekent wat er hormonaal eigenlijk allemaal gebeurt in de overgang. Ze vertelt over instortende oestrogeen-levels, achterblijvende progesteron-productie (dus minder bestand tegen stress en angst) en het effect hiervan op stemming beïnvloedende neurotransmitters als serotonine (humeur, slaap, stemming) en dopamine (genot, beloning, bevrediging). Bingo!

En toen kwam ze met de toverwoorden: “Dan gaan er oude laatjes open en kunnen opeens weer oude angsten en patronen van vroeger boven komen.” Pffffff, dat is het. Ik ben niet gek. Het zijn m’n hormonen.

 

Inzicht helpt

Snappen waar mijn angst vandaan komt doet veel. Het besef dat het de hormonen zijn die me in de war maken, maakt de angst verklaarbaar en daardoor draagbaarder. Ook krijg ik wat natuurlijke voedingssupplementen gericht op stemmingsverbetering, overgangsklachten en leeftijdsfase (vitamine D en magnesium). Deze geven me in ieder geval een gevoel van grip. De angst voor de angst was echter nog lang niet weg. Daar heb ik mee om moeten leren gaan.

Inmiddels ben ik ruim een jaar verder. Voor mij waren de inzichten en de ondersteuning met voedingssupplementen voldoende om er zelf mee om te kunnen gaan. Bang voor een terugval ben ik niet meer. Af en toe komt de herinnering aan die angstige beelden en de angst voor de angst terug. Maar ik durf weer op mezelf te vertrouwen en laat me er niet meer door afschrikken. In mijn volgende blog deel ik hoe ik dat heb gedaan, hoe ik over mijn angsten heen ben gekomen en er niet in mee ben gegaan. Tips waar jij waarschijnlijk ook wat aan kan hebben.

 

Hormonen kunnen je in de war brengen

Mijn lering van het afgelopen jaar is, dat hormonen behoorlijke stoorzenders kunnen zijn. Dat schommelende hormoonspiegels, die je als vrouw toch hebt, je enorm uit balans kunnen brengen. Zowel lichamelijk als geestelijk. In de puberteit, tijdens je menstruatiecyclus, voor en na zwangerschappen, in de overgang. Met alle klachten van dien. Omdat met het schommelen van je geslachtshormonen (oestrogeen, progesteron, LHF) ook andere hormonen en neurotransmitters (serotonine-stemming, dopamine-geluksgevoel, noradrenaline-energie, oxytocine-hechting, acetylcholine-geheugen/concentratie) uit balans kunnen raken.

Misschien dus iets om eens bij stil te staan. Dat onzekerheid, angst, paniek, drang, eetbuien mogelijk ook een hormonale oorzaak hebben. En dat als je dat weet je deze misschien beter kunt handelen en dan juist op een lieve, gezonde en constructieve manier voor jezelf kunt zorgen. Of dat je hulp kunt zoeken bij organisaties die er verstand van hebben en je kunnen helpen. Hieronder een paar instanties waar je je toe kunt wenden en wat boeken die je kunt raadplegen.


 

.

Hoe spelen hormonale schommelingen bij jou?

Heb jij ook last van hormoonschommelingen? Wanneer en hoe spelen ze bij jou? En lukt het je wel of niet om hier op een gezonde manier mee om te gaan? Deel je zorgen, vragen, succesformules. Misschien kunnen we elkaar zo helpen.

7 thoughts on “Hormoonschommelingen en angst voor eetbuien

  1. Wat herkenbaar allemaal. Door operatie aan 2 heupen sta ik letterlijk anders in het leven. En daarbij merk ik dat ik eetbuien krijg. Wat daar achter zit is angst. Angst wat de toekomst mij gaat brengen. Het vertrouwen in mijn lichaam weer opbouwen stap voor stap op een tempo wat bij de revalidatie past. En dat je hormonen hier een rol in spelen is mij over duidelijk. Eerlijkheid halve geef ik me weleens toe aan die eetbui. Dit werkt voor mij goed. Het bouwt de spanning af, zodat de ballon niet knapt.
    • Hi Ilse, wat verwoord je dat mooi: letterlijk en figuurlijk anders in het leven staan. Angst valt inderdaad snel en effectief even te verdoven en ontladen met eetbuien. Angst zorgt immers voor aanmaak van meer stress hormonen (cortisol) en daarbij zet ons lijf ons tegelijkertijd aan tot calorierijk eten. Tevens zorgt dat calorierijke eten dan dat we beloningshormonen (dopamine) aanmaken wat dan weer een geruststellend effect heeft. So far so good dus. Het enige vervelende is dat eetbuien a. negatieve bijwerkingen hebben (achteraf ervan balen, effect op je slaap, gewicht, etc.) en b. zo ook een ingetrainde gewoonte kan worden die maakt dat elke keer als je je minder goed voelt een eetbui krijgt. In mijn volgende blog kom ik terug op angst en wat daar constructievere manieren voor zijn om mee om te gaan. Maar als ik jouw verhaal zo lees, dan heeft het heel erg te maken met bezig gaan met die toekomst: waar ben je precies bang voor en hoe zou je aan de toekomst invulling kunnen geven?
  2. fijn om dit te lezen!! mij bekroop dezelfde angst. Na de zwangerschap vorig jaar is mijn lichaam veranderd, hier heb ik moeite mee. De 1e maanden was ik erg druk met ons babytje, alles was nieuw voor ons. Nu we in een rustiger vaarwater komen en onze baby in een ritme zit krijg ik weer meer vrijheid. Vrijheid, heel fijn maar ook lastig! Daarbij de menstruatie die inmiddels 8 weken duurt (volgens de huisarts normaal). Ik gun mezelf elke avond wat lekkers maar nu begint het snaaien overdag al en na ieder koekje/snoepje wat ik snel even weg eet bekruipt me een zenuwachtiger gevoel, 'ik wil dit niet, dit is niet goed, maar ik kan niet laten, bah, ik walg hiervan, het ging zo goed, val ik terug? Of spelen hormonen mee? Angst overvalt me.. ik kan er de vinger niet op leggen.
    • Hi Nicolet, dank voor je bericht. Een zwangerschap, een baby, hormonen en wellicht slechte nachten. Dat zijn nogal veranderingen die je behoorlijk uit balans kunnen halen. En dat is precies ook een trigger voor het terugkomen van eetstoornissen of emotie-eten. Dan kunnen zomaar primitieve instincten op-poppen en eetdrang veroorzaken. Misschien helpt het je al te realiseren dat dit komt door deze nieuwe levensfase en bijbehorende hormoonschommelingen. Kijk of je voor jezelf weer wat structuur kunt aanbrengen in je eetpatroon. Regelmatig en voldoende eten is daarbij belangrijk: 3x daags een goede maaltijd en 1-3 tussendoortjes. En kijk ook hoe je af en toe ook wat tijd voor jezelf kunt maken om die dingen te doen waar jij blij van wordt. Mocht je hiermee niet in stabieler vaarwater komen, kijk dan of je wat ondersteuning kunt krijgen hierbij. Misschien biedt dit blog over schakelmomenten je trouwens ook nog wat tips die je nu kunt gebruiken. Want schakelmomenten die je heb je behoorlijk wat als kersverse moeder.
    • De hormonen spelen hier zeker een rol in. Of het alleen hormonaal is, is moelijk te zeggen. Geef je lichaam de tijd om te herstellen een kind krijgen is een hele verandering. Wat mij helpt is de angst uit te spreken tegen iemand die je vertrouwd. Dat lucht vaak al op. Een menstruatie van 8 weken lijkt mij niet normaal. Misschien een tip kijk eens op www.vrouwenpoliboxmeer.nl
  3. Dit is heel herkenbaar! Al vaker aangegeven, bij artsen, dat ik mogelijks ook hormonale triggers heb die eetbuien kunnen uitlokken. Dankjewel voor je openhartigheid en eerlijkheid hierin. Net dat is voor mij al voldoende om te kijken hoe ik hierin verder voor mezelf kan gaan. Me niet laten begrenzen in mijn hoofd en fysieke lichaam, een eerste stap, en dan het stukje 'bij je gevoel durven/kunnen' blijven zoals je mooi (maar moeilijk) schrijft. Een moeilijker gegeven ook voor mezelf, maar wel een nodige om me daarin te blijven uitdagen! Charlie, oprecht blij met deze blog. Het voelt een beetje als 'thuiskomen'!
    • Wat fijn M, dat je hiermee verder kunt. Het is echt zo. Sommige mensen zijn veel gevoeliger voor hormoonschommelingen dan anderen. Maar als je dat eenmaal weet, dan kun je hier ook op anticiperen. Door bijvoorbeeld als je snoepdrang voelt tegen jezelf te zeggen 'het zijn de hormonen' en vervolgens op basis van je gezonde intuïtie (hoofd en hart) een keus maken die beter klopt dan.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *