De 7 meest gestelde vragen over suiker
Suiker is een gevoelig onderwerp. We weten dat het niet goed voor ons is, maar we eten het zo graag. De ene deskundige zegt stoppen met suiker, de andere zegt juist dat suiker helemaal geen probleem is, mits je het met mate eet. Zo langzamerhand weet je niet meer wie je moet geloven. Ik probeer wat orde te scheppen in de chaos door de meest gestelde vragen over suiker te beantwoorden.
1. Waar haal je suikers uit?
Om te beginnen maar even kort iets over onze bronnen van suiker.
Suikers in voedingsmiddelen
Suiker valt in de groep koolhydraten. Koolhydraten komen van nature voor in granen, knollen (als aardappel), peulvruchten, mais, fruit (fructose) en melk (lactose). Al deze voedingsmiddelen bevatten van nature koolhydraten, maar natuurlijk ook nog allerlei andere voedingsstoffen als mineralen, vitamines, vezels, etc. Je lichaam zet koolhydraten uit voeding om in glucose (suiker).
Suikers in pure vorm
We gebruiken ook suikers in pure vorm. De meest bekende hiervan is (geraffineerde) suiker in de vorm van kristalsuiker, poedersuiker, basterdsuiker of rietsuiker. Maar je vindt het ook in honing, kokosbloesemsuiker, palmsuiker, graanstropen, ahornsiroop, agavesiroop, etc. Pure suikers zijn voor je lichaam (bijna) direct opneembaar.
Pure suikers gebruiken we als zoetmiddel, in koekjes, snoep en gebak. Maar ze zitten ook in frisdranken, zoete zuivelproducten, tussendoortjes en ook verstopt in kant-en-klaarproducten als sauzen, soepen en ontbijtgranen.
2. Heb je suiker wel of niet nodig?
JA – Je lichaam heeft absoluut suiker (glucose) nodig om te kunnen functioneren. Glucose wordt in je lichaam omgezet in energie. Deze energie heb je nodig om te kunnen werken, bewegen, denken en doen. Alleen onze hersenen verbruiken al zo’n 140 gram glucose per dag.
NEE – Je hoeft geen pure suiker te eten om te voorzien in de glucosebehoefte van je lichaam. Liever niet zelfs want je lichaam is niet op pure suikers ingesteld. Je lichaam haalt voldoende glucose uit de koolhydraten die je tijdens je normale maaltijden eet in de vorm van granen, peulvruchten, groente en fruit.
3. Is suiker verslavend?
Over deze vraag zijn de geleerden het niet eens.
NEE – Suiker is niet verslavend volgens sommige wetenschappers. Waarom? Omdat je volgens de geleerden geen ontwenningsverschijnselen krijgt als je stopt met suiker en je ook niet steeds meer nodig hebt om hetzelfde prettige gevoel te krijgen.
JA – Andere deskundigen zeggen dat suiker wel degelijk één van de meest onderschatte verslavende stoffen die er is. Misschien dan niet als stofje, maar wel als effect van het stofje. Ik deel deze mening.
Pure suikers zorgen namelijk voor een (te) snelle verhoging van de bloedsuikerspiegel. Wat gebeurt er? Je lichaam krijgt een noodsignaal en gaat als een gek insuline aanmaken (meer dan bij langzame koolhydraten) om je bloedsuikerspiegel weer omlaag te brengen. Een te snelle daling is het gevolg. En jij voelt je dizzy, zweterig of kunt minder goed nadenken, waardoor je aangezet wordt om weer wat te gaan eten. Suiker is dus een verraderlijke veroorzaker van eten en blijven eten.
Daarnaast blijkt suiker het brein op dezelfde manier te beïnvloeden als verdovende middelen. Door het eten van suikers wordt het beloningsysteem in je lichaam geactiveerd. Het zorgt voor afgifte van het stofje dopamine wat je een prettig, ontspannen gevoel geeft. En doordat je je liever altijd prettig wilt voelen, verlang je steeds meer naar suikerhoudende voeding. Zeker op moeilijke momenten.
.
Dit TED-ED filmpje laat zien hoe suiker werkt in je lichaam en op je brein (helaas niet zo’n fijn beginplaatje van deze film).
4. Hoe herken je onzichtbare suikers in kant-en-klaarproducten?
Pure suiker zit niet alleen in snoep, koek en zoet broodbeleg, maar zit ook schrikbarend veel verborgen in producten waarin je het niet verwacht, zoals ontbijtgranen en cereals (vaak wel 10-20%), pindakaas (7-16%), ketchup (20%), pastasauzen (6-10%), soepen (4%), crackers (2-9%), etc.
Suiker staat niet altijd als zodanig vermeld op de verpakking, maar ook als bijvoorbeeld: siroop, honing, kandij, karamel, melasse, moutextract, dextrose, glucose, fructose, lactose, sacharose.
Je hoeft overigens niet altijd de ingrediëntenlijst na te speuren om een goede keuze te maken. Kijk gewoon in de voedingswaardetabel op verpakkingen. Onder koolhydraten staat altijd de zin ‘waarvan suikers’. Hier vind je het totale percentage suiker in een product (de optelsom van suikers uit de pure ingrediënten + de toegevoegde suikers).
5. Ik gebruik altijd suikervervangers dus dan heb ik geen probleem toch?
Nu denk je misschien “Ik drink light-frisdrank of gebruik zoetjes dus dat is prima”. Helaas, zo werkt het niet. Zodra je op je tong zoet proeft, krijgen je hersenen een signaal dat er suiker in aantocht is. De insulineproductie wordt dan al opgestart met de bedoeling om suiker uit je bloed te halen. Komt er dan uiteindelijk geen suiker, dan heeft de insuline er al wel voor gezorgd dat je bloedsuikerspiegel gedaald is. Je voelt je slap en zonder energie. Daardoor ga je weer eten of in het ergste geval: je krijgt een eetbui.
6. Hoeveel pure suiker per dag is oké?
We hebben koolhydraten nodig om te kunnen functioneren. Belangrijk dus om die te blijven eten in de vorm van groente, fruit, granen (haver, zilvervliesrijst, quinoa, pasta, brood etc.) en peulvruchten.
Pure suikers hebben we niet nodig. Toch gebruiken we gemiddeld in Nederland 100 tot 150 gram suiker per dag. Dit is vele malen meer dan de Wereld Gezondheid Organisatie (WHO) adviseert.
De WHO zegt dat je 25-50 gram vrije suikers (maximaal 10% van het aantal calorieën) per dag mag gebruiken. Dit is het totaal van toegevoegde suikers en de vrije suikers die van nature in producten zitten (zoals fruitsuikers en lactose).
Die 50 gram is dus het totaal wat je per dag te besteden hebt aan suikers in snoep, koekjes, gebak, dranken, fruit, vruchtensap, pastasauzen, muesli’s, toetjes, zuiveldranken en de schepjes suiker in koffie en thee. 50 Gram komt overeen met zo’n 10-13 suikerklontjes.
En als je dan nagaat dat in een blikje cola al 35 gram suiker zit en in één glas appelsap zo’n 37 gram, dan heb je al een groot deel van je dagelijkse portie aan vrije suikers gehad.
7. Hoe kan ik mijn suikerbehoefte verminderen?
Zelf geloof ik niet dat je helemaal zonder suiker hoeft te leven. Wel dat het beter is er verstandig mee om te gaan. Zeker als je gevoelig bent voor eetbuien. Mijn tips zijn:
- Gebruik minder suiker.
- Kies vaker voor langzame koolhydraten.
- Houd je bloedsuikerspiegel zo stabiel mogelijk.
Wil je helemaal van je suikerbehoefte af, maar weet je niet hoe? Het duurt ongeveer 2-4 weken voordat je behoefte aan suiker vermindert. Tot die tijd kan het dus afzien zijn. Hierbij een paar links naar boeken en websites die je hierbij kunnen helpen:
- [bol_product_links block_id=”bol_576bed18bcf27_selected-products” products=”9200000011356731″ name=”100% suikervrij” sub_id=”” link_color=”E60046″ subtitle_color=”626262″ pricetype_color=”626262″ price_color=”E60046″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFFFFF” border_color=”D2D2D2″ width=”250″ cols=”1″ show_bol_logo=”undefined” show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″] Boek 100% Suikervrij in 30 dagen van Carola van Bemmelen. Op haar site Sugar Challenge biedt Carola ook verschillende cursussen om je hierbij te helpen.
- So Chicken: 33 tips + video tegen suikerverslaving
Ik ben benieuwd hoe het zit met jouw suikergewoontes. Laat me weten hoe je erover denkt of waar jouw vragen en worstelingen zitten.
Fijne dag,
Wil je meer weten?
- Uitgebreid artikel NRC over de wetenschappelijke voor en tegens van suiker: Suiker het heerlijke gevaar, inclusief een test hoeveel suiker je gebruikt.
- Gerelateerde blogs:
- That Sugar Film van de Australische acteur Damon Gameau die in deze film laat zien wat de gevolgen zijn voor je gezondheid van te veel suiker eten. Ook leuk daarna om de reacties hierop weer te lezen op Foodlog
- Goede bronnen zijn ook de websites van:
- Rineke Dijkinga – Ziek van dat waar we het meest van houden (suiker).
- Juglen Zwaan – Gezonde suikers, echt zo ongezond? Reactie op Tros Radar.
3 thoughts on “De 7 meest gestelde vragen over suiker”